Η έβδομη τάξη του δημοτικού

της Άντας Παραφόρου

Στο εξατάξιο δημοτικό τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης έχει προστεθεί μία ακόμη τάξη. Η τάξη των γονέων. Στην τάξη αυτή υπάρχουν οι γονείς συνεργάτες, οι γονείς που ανάλογα με τις περιστάσεις (που οι ίδιοι κρίνουν) λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο και οι γονείς που μόνο απαιτούν και τίποτα δεν ακούν. Η τάξη των γονέων που μόνο απαιτούν και τίποτα δεν ακούν έχει πάρει  ανησυχητικές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια στα δημόσια σχολεία. Κανιβαλισμός και ανθρωποφαγία είναι λέξεις που δε φτάνουν για να   περιγράψουν ακριβώς την πραγματικότητα που βιώνουν χιλιάδες εκπαιδευτικοί στα σχολεία τους. Βλέμματα γεμάτα αμφιβολία, υψωμένα δάχτυλα που στοχοποιούν απροκάλυπτα τους εκπαιδευτικούς, επιθέσεις λεκτικές και όχι μόνο, κριτικές για το παιδαγωγικό και διδακτικό έργο και πώς αυτό πρέπει να γίνεται. Σωρεία καταγγελιών καθημερινά αποτυπώνουν μία εικόνα χωρίς προηγούμενο. Μια εικόνα που λέει με απλά λόγια στους εκπαιδευτικούς «κάτσε καλά» γιατί ξέρεις τι θα ακολουθήσει.     

Στον αντίποδα, το εκπαιδευτικό σώμα μοιάζει απροστάτευτο. Η πολιτεία δεν έχει θεσπίσει κανένα νομοθετικό πλαίσιο που να προστατεύει τους εκπαιδευτικούς  από τις κακοπροαίρετες και εμπαθείς επιθετικές ενέργειες της τάξης των γονέων. Παίρνει θέση απολογητική για να μην ταράξει περισσότερο τα νερά. Να μην εντείνει περισσότερο τις αντιδράσεις και τις συγκρούσεις που δημιουργούνται. Να εξομαλύνει καταστάσεις, να προβεί δηλαδή σε μία ομαλή επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν.  Ο ούριος άνεμος του νεοφιλελευθερισμού φουσκώνει τα πανιά της ασυδοσίας αυτών των γονέων. Σύμφωνα με τα ιερά και τα όσια  αυτής της αντίληψης το άτομο βρίσκεται πάνω από την ομάδα, το «συμφέρον» του παιδιού τους είναι και «συμφέρον» του σχολείου, ο δάσκαλος είναι ένας υπάλληλος στην υπηρεσία τους. Εδώ εδράζεται η «ανάγκη» για την επαναφορά των προτύπων, η θεοποίηση της αριστείας, η κατάργηση της βάσης του δέκα.

  Τι αντίκτυπο έχει αυτό στους υπόλοιπους γονείς; Πώς αποτυπώνεται στις συνειδήσεις τους και ποιο μήνυμα εισπράττεται; Ποια είναι η δουλειά του δημόσιου σχολείου;  Δεν είναι βέβαια  τα μόνα ερωτήματα.   

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όλη η παραπάνω διαδικασία διαταράσσει το παιδαγωγικό κλίμα της εκάστοτε σχολικής μονάδας ανεπανόρθωτα. Είναι βέβαιο ότι επηρεάζει αρνητικά  τον μαθητικό πληθυσμό, δυναμιτίζει με εξαιρετικά ανησυχητικό τρόπο το απαραίτητο μέτωπο ενότητας και συνεργασίας μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών, το οποίο κρίνεται αναγκαίο για την προστασία του δημόσιου χαρακτήρα του σχολείου σε όλα τα επίπεδα.  Επιβάλλεται ένα είδος «κουλτούρας της σιωπής»,  εγκαθιδρύεται η νοοτροπία του αυτοπεριορισμού της ελεύθερης σκέψης και βούλησης των εκπαιδευτικών. Στα δικά μας τα πανιά είναι γραμμένη η διεκδίκηση της παιδαγωγικής ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Επιμένουμε να αγωνιζόμαστε για ένα σχολείο όπου η εκπαιδευτική διαδικασία να αποτελεί μέσο χειραφέτησης και κριτικής δράσης, που θα υπάρχει αμφίδρομη ουσιαστική σχέση αλληλεπίδρασης μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών. Ένα σχολείο που θα προάγει (και δεν θα στοχοποιεί) την κριτική σκέψη, τον αναστοχασμό, την διαπολιτισμική κατανόηση, την ενσυναίσθηση, τη συμμετοχή και τη δράση. Ένα σχολείο τέλος που θα προτάσσει με καθαρό τρόπο τις παιδαγωγικές  αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Στη δική μας την αντίληψη το σχολείο και ο εκπαιδευτικός βρίσκονται στο επίκεντρο του αγώνα για μια πιο δίκαιη, ελεύθερη και δημοκρατική κοινωνία.

Είναι κοινός τόπος ότι το παιδαγωγικό και διδακτικό έργο των εκπαιδευτικών δεν πρέπει να υπόκειται σε εκβιασμούς.  Δηλώνουμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι οι κάθε είδους επιθέσεις δεν μας τρομοκρατούν και δεν μας φοβίζουν. Σπάμε κάθε ανάχωμα εκφοβισμού και δυναμώνουμε την κοινωνική αλληλεγγύη. Μέσα από τη συλλογική δράση μας θα συνεχίζουμε τον αγώνα μας για ισότητα, αλληλεγγύη και κοινωνική χειραφέτηση. Ο κόσμος της εκπαίδευσης καλείται για άλλη μία φορά να δηλώσει την παρουσία του και να στείλει το μήνυμα προς κάθε κακοπροαίρετη κατεύθυνση.