ΗΠΑ: Το κίνημα «Αγωνιστείτε για 15 δολάρια την ώρα» επελαύνει!

Δημήτρης Μαριόλης

Στη μητρόπολη του καπιταλισμού, ένα κίνημα που ξεκίνησε πριν 7 χρόνια από τους εργαζόμενους στις αλυσίδες fast food της Νέας Υόρκης με αίτημα κατώτατη αμοιβή 15 δολάρια την ώρα, παίρνει διεθνείς διαστάσεις και αποσπά νίκες. Συγκεκριμένα, το Νοέμβριο του 2012 εκατοντάδες εργαζόμενοι στις αλυσίδες fast food McDonald’s, KFC και Burger King στη Νέα Υόρκη κατέβηκαν σε απεργιακή κινητοποίηση διεκδικώντας 15 ευρώ ωριαία αποζημίωση. Το αίτημά τους αντιμετωπίστηκε ως αδιανόητο, καθώς, εκείνη την εποχή το νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο στην πόλη «που δεν κοιμάται ποτέ» ήταν μικρότερο από 7,25 δολάρια την ώρα. Έξι χρόνια αργότερα το κίνημα «Αγωνιστείτε για 15 δολάρια την ώρα» έχει επιτύχει το στόχο του: από την 1η Ιανουαρίου οι αλυσίδες fast-food της πόλης πληρώνουν τους υπαλλήλους τους τουλάχιστον 15 δολάρια την ώρα, επίσης, 19 πολιτείες και 21 πόλεις έχουν αυξήσει το κατώτατο ωρομίσθιο.

Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel διερωτάται: «Όλο και περισσότερες πολιτείες αυξάνουν τους κατώτατους μισθούς στις ΗΠΑ. Στη Νέα Υόρκη, τα μέλη του προσωπικού στα fast food πληρώνονται πλέον με 15 δολάρια ανά ώρα από την 1η Ιανουαρίου 2019. Η Amazon το κάνει επίσης σε εθνικό επίπεδο. Τι συμβαίνει στην καρδιά του καπιταλισμού;»

Πράγματι, την Τρίτη 2 Οκτώβρη 2018, η εταιρεία Amazon ανακοίνωσε ότι οι εργαζόμενοί της στις ΗΠΑ θα αμείβονται πλέον με 15 δολάρια την ώρα. Η αύξηση αυτή υπολογίζεται ότι θα ωφελήσει περίπου 350.000 από τους 575.000 εργαζομένους της εταιρείας. Μιλάμε δηλαδή για αύξηση έως και 30% του ωρομισθίου η οποία αφορά και τους εργαζόμενους της εταιρείας στην Βρετανία.

Πως φτάσαμε ως εδώ

«Μόνος σε ένα μεταλλικό κλουβί, 3 μέτρα μακριά από τον κοντινότερο συνάδελφο, ένα ρομπότ με πλησιάζει και σπρώχνει προς το μέρος μου έναν πύργο από ράφια. Έχω 9 δευτερόλεπτα να αρπάξω και να στείλω ένα αντικείμενο για πακετάρισμα – με στόχο 300 αντικείμενα την ώρα, για ατελείωτες ώρες. Όσοι δεν μπορούν να πλησιάσουν αυτούς τους στόχους, κινδυνεύουν με απόλυση, ενώ κάποιοι που λύγισαν από το βάρος έπρεπε να φύγουν με ασθενοφόρο…».


(κρυφό ρεπορτάζ δημοσιογράφου στην Amazon στη Βρετανία που διείσδυσε στην Amazon και καταγράφει τις συνθήκες εργασίας ως δημοσιογράφος -«εργαζόμενος»,  Mirror, 25/11/2017)

Στην παραπάνω εφιαλτική περιγραφή, θα πρέπει να προσθέσουμε το γεγονός ότι, οι εργαζόμενοι της εταιρείας παρακολουθούνται από ηλεκτρονικά συστήματα, προκειμένου να μη χάνουν χρόνο και να μην κάνουν «λανθασμένες» κινήσεις, όπως για παράδειγμα, το ηλεκτρονικό βραχιολάκι το οποίο φοράνε οι εργαζόμενοί και τους «ενημερώνει» με δόνηση αν κάνουν κάποια λάθος κίνηση. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες γαλέρας, οργανώθηκαν δυναμικές απεργιακές κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις (το Δεκέμβριο του 2017 είχαμε μαζικές κινητοποιήσεις στο Μανχάταν από εργαζόμενους της εταιρείας και αλληλέγγυους), τριήμερη διεθνική απεργία σε Ισπανία, Γερμανία και Πολωνία το καλοκαίρι του 2018, τοπικά δημοψηφίσματα σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ. Κινητοποιήσεις που συνέβαλαν στην οργάνωση και τη συλλογική δράση των εργαζόμενων στους πιο «σκληρούς» εργασιακούς χώρους εργοδοτικής τρομοκρατίας και παρακολούθησης. Κάπως έτσι, φτάσαμε στην κατάκτηση της αύξησης του κατώτατου ωρομίσθιου σε μια σειρά εταιρείες και στην εξάπλωση του κινήματος στις ΗΠΑ και αλλού.

Μπορεί οι διεθνείς επιχειρηματικοί κύκλοι και οι συστημικοί οικονομολόγοι να κάνουν την ανάγκη φιλότιμο ανοίγοντας μια συζήτηση για τις προοπτικές αύξησης της κερδοφορίας τους μέσω της τακτικής των μισθολογικών αυξήσεων (στη βάση μιας λογικής που λέει ότι «η αύξηση του μισθού αυξάνει την παραγωγή, άρα και τα κέρδη), ωστόσο το γεγονός είναι ότι η κινητοποίηση μεγάλων τμημάτων των εργαζομένων και η απόσπαση μισθολογικών κατακτήσεων, δίνει νέα πνοή στην ταξική αυτοπεποίθηση και ενθαρρύνει νέους κύκλους κινητοποιήσεων. Στην Ελλάδα, η τελευταία απεργία των κούριερ και των ντελιβεράδων, αποτελεί ένα ακόμα παράδειγμα για το πώς οργανώνεται μια πραγματική (και όχι συμβολική) απεργία και μάλιστα, στην καρδιά του ιδιωτικού τομέα. Γιατί πραγματική απεργία σημαίνει το σταμάτημα της παραγωγής ή της λειτουργίας μιας υπηρεσίας, δημόσιας ή ιδιωτικής.