«Εθνικός» και «κοινωνικός» «διάλογος» για την παιδεία: ποιος κοροϊδεύει ποιον;

του Δημήτρη Μαριόλη

Ο νέος υπουργός παιδείας εξήγγειλε την έναρξη «εθνικού και κοινωνικού διαλόγου για την παιδεία». Σε πρόσφατη μάλιστα συνέντευξή του (Βήμα της Κυριακής, 11 Οκτώβρη 2015), δήλωσε μεταξύ άλλων ότι:

«Εκκρεμεί ωστόσο μια συνολική πρόταση για αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με χρονικό ορίζοντα την άνοιξη. Όμως θα προηγηθεί ο εθνικός και κοινωνικός διάλογος για την εκπαίδευση. 

Υπάρχουν πολλά ζητήματα που έχουν να κάνουν με την αξιοποίηση του εκπαιδευτικού δυναμικού. Το θέμα της αύξησης των ωρών διδασκαλίας καθώς και της μείωσης των ειδικοτήτων των εκπαιδευτικών, που είναι περίπου 120, θα τεθεί στον δημόσιο διάλογο, καθώς είναι θέμα διαλόγου και όχι επιβολής.

Η αξιολόγηση είναι ένα θέμα που χρήζει… αξιολόγησης. Δυστυχώς στο παρελθόν συνδυάστηκε με αντίληψη τιμωρητική για τους εκπαιδευτικούς και δημιούργησε προκαταλήψεις. Αντιθέτως, η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου είναι αναγκαία για να βοηθηθούν ο εκπαιδευτικός και η σχολική μονάδα. Δεν εξιδανικεύω. Όπως συμβαίνει και σε άλλους κοινωνικούς χώρους, μπορεί κανείς να διακρίνει συμπεριφορές ρουτίνας και μειωμένου ενδιαφέροντος. Η μεγάλη πλειονότητα όμως των εκπαιδευτικών στηρίζει το δημόσιο σχολείο μέσα σε συνθήκες κρίσης»

Επιπλέον, όπως δημοσιεύτηκε στα ΜΜΕ, ο πρωθυπουργός στην πρώτη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου έκανε λόγο για «εμβληματική παρέμβαση στην Παιδεία και την Έρευνα» ,αναφέροντας ότι «πρέπει να αφήσουμε το στίγμα μας με μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση».

Ωστόσο, όπως μπορούμε να διαβάσουμε στο Μνημόνιο Γ που ψηφίστηκε στις 13 Αυγούστου 2015 στη Βουλή, όλα αυτά τα ζητήματα, καθώς και όλα όσα υποτίθεται ότι θα «συζητηθούν» στον «εθνικό/κοινωνικό διάλογο», έχουν ήδη συμφωνηθεί με την τρόικα και αποτελούν Νόμο του ελληνικού κράτους!

Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα:

Εκπαίδευση. Οι αρχές θα διασφαλίσουν τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό του τομέα της εκπαίδευσης σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ και αυτό θα τροφοδοτήσει την προγραμματισμένη ευρύτερη στρατηγική ανάπτυξης. Οι αρχές, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, θα επικαιροποιήσουν, έως τον Απρίλιο του 2016, την αξιολόγηση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που εκπόνησε ο ΟΟΣΑ το 2011. Η εν λόγω επανεξέταση θα καλύπτει όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των δεσμών μεταξύ έρευνας και εκπαίδευσης, και της συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων, ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων με σκοπό την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας (βλ. επίσης ενότητα 4.2). Μεταξύ άλλων, η επανεξέταση θα αξιολογήσει την υλοποίηση της μεταρρύθμισης του “Νέου Σχολείου”, το περιθώριο περαιτέρω εξορθολογισμού (των τάξεων, σχολείων και πανεπιστημίων), τη λειτουργία και διακυβέρνηση των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, την αποδοτικότητα και αυτονομία των δημόσιων εκπαιδευτικών μονάδων και την αξιολόγηση και διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα.

Η επανεξέταση θα προτείνει συστάσεις σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ.
Με βάση τις συστάσεις της επανεξέτασης, οι αρχές θα εκπονήσουν επικαιροποιημένο εκπαιδευτικό σχέδιο δράσης και θα υποβάλουν προτάσεις για δράσεις το αργότερο έως τον Μάιο του 2016, οι οποίες θα εγκριθούν έως τον Ιούλιο του 2016, και εφόσον είναι δυνατόν, τα μέτρα θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ πριν από το ακαδημαϊκό έτος 2016 – 2017.

Ειδικότερα, οι αρχές δεσμεύονται να ευθυγραμμίσουν τον αριθμό διδακτικών ωρών ανά μέλος του προσωπικού , καθώς και την αναλογία μαθητών ανά τάξη και ανά εκπαιδευτικό, με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2018. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων θα συνάδει με το γενικό σύστημα αξιολόγησης της δημόσιας διοίκησης.

Οι αρχές θα διασφαλίσουν τη δίκαιη μεταχείριση όλων των φορέων παροχής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανόμενων των ιδιωτικών ιδρυμάτων, καθορίζοντας ελάχιστα πρότυπα.

Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, Αρ. Φύλλου 94, Νόμος 4336/14-8-2015, σελ.1026-1027

Σε απλά ελληνικά, ο βαθμός προώθησης του «νέου σχολείου» της Διαμαντοπούλου θα αξιολογηθεί τον Απρίλιο του 2016 ενώ η επαναφορά της αξιολόγησης, η αύξηση του διδακτικού ωραρίου και άλλα πολλά θα προωθηθούν με προτάσεις που θα υποβάλλει προς έγκριση τον Μάιο του 2016 το Υπουργείο στα κλιμάκια της τρόικας. Τα υπόλοιπα περί «εθνικού διαλόγου» μάλλον απευθύνονται σε όσους δεν έχουν μπει στον κόπο να ρίξουν μια ματιά στο Μνημόνιο Γ.

Υπάρχουν περιθώρια διαφοροποιήσεων; Βεβαίως και υπάρχουν. Ο ίδιος ο υπουργός παιδείας, φροντίζει να κλείσει τη συνέντευξή του στο Βήμα με μια αναφορά που αποδεικνύει ότι οι ευρωπαϊκές επιταγές και υποχρεώσεις μπορούν να υλοποιηθούν με βαλκανικό πνεύμα:

«Το πρώτο νομοσχέδιο που θα καταθέσει το υπουργείο Παιδείας όμως είναι ένα νομοσχέδιο για την ενισχυτική διδασκαλία που επανέρχεται από εφέτος στα σχολεία. Έχουμε εξασφαλίσει πιστώσεις. Θα λειτουργήσει δε αυτό και ως στοιχείο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, καθώς προσβλέπουμε στην εθελοντική βοήθειά τους. Γιατί λοιπόν όταν ένας εκπαιδευτικός προσφέρει δύο ώρες εθελοντικής εργασίας για τη διδακτική στήριξη των μαθητών να μην προσμετρείται αυτό ως κριτήριο στην αξιολόγησή του;»

Ν. Φίλης, συνέντευξη στο Βήμα της Κυριακής, 11 Οκτώβρη 2015