Από τη συντακτική ομάδα
Τα στοιχεία για την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα και τη ραγδαία εξάπλωση της φτώχειας, αποτέλεσμα της καπιταλιστικής κρίσης και της νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής που απαιτεί η τρόικα και εφαρμόζει η κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια, είναι τραγικά. Σύμφωνα με δημοσίευση έρευνας του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, μόνο σε ένα χρόνο, από το 2010 στο 2011, που ήταν μόλις η αρχή του μνημονίου, ο δείκτης φτώχειας ανέβηκε κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες. Αυξημένο το ποσοστό της σχετικής φτώχειας, σημαντική η συρρίκνωση των εισοδημάτων στα μεσαία στρώματα του πληθυσμού, αυξημένος ο δείκτης υλικής αποστέρησης, δηλαδή το ποσοστό των νοικοκυριών που αδυνατούν να καλύψουν τουλάχιστον 3 από τις 9 βασικές ανάγκες, αυξημένος ο δείκτης ανισότητας Gini και ο δείκτης που αποτυπώνει τη σχέση του εισοδήματος του 20% πλουσιότερου πληθυσμού με το 20% του φτωχότερου. Δεδομένου ότι τα επόμενα χρόνια οι επιπτώσεις του Μνημονίου στα εισοδήματα των νοικοκυριών ήταν περισσότερο έντονες, εκτιμάται ότι τα επίπεδα φτώχειας είναι πολύ υψηλότερα και οι συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών αρκετά πιο δυσμενείς σε σχέση με την εικόνα που αποτυπώνεται στα παραπάνω στοιχεία. Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι σε περίπτωση που συνεχιστεί η εφαρμογή της τρέχουσας οικονομικής πολιτικής θα υπάρξει συνεχής αύξηση της ανεργίας (κοντά στο 34% μέχρι το τέλος του 2016).
Σαν απάντηση σε όλο αυτό το τοπίο, μαζί με τους κοινωνικούς και εργατικούς αγώνες ενάντια στις πολιτικές της εξαθλίωσης, βλέπουμε να αναπτύσσεται στην κοινωνία ένα μεγάλο κίνημα αλληλεγγύης: συσσίτια, κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία, κοινωνικά παντοπωλεία, παζάρια, κοινωνικά φροντιστήρια, δίκτυα διανομής τροφίμων ανθίζουν παντού.
Μπορεί το σχολείο να αγνοήσει αυτά τα δεδομένα και να συνεχίσει να λειτουργεί ακριβώς όπως την προηγούμενη περίοδο; Οι συνθήκες βάζουν στο προσκήνιο νέες ανάγκες που τα σχολεία φαίνεται πως μπαίνουν στη διαδικασία να απαντήσουν καθώς η φτώχεια μπαίνει από παντού, ιδιαίτερα στα σχολεία περιοχών που πλήττονται περισσότερο από την κρίση. Διατυπώνονται συνεχώς αιτήματα για βασικές ανάγκες των παιδιών: τροφή, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σχολικά είδη, ρουχισμό κλπ.
Κεντρικά το Υπουργείο φαίνεται να το απασχολεί η ανύπαρκτη (για την κοινωνία, υπαρκτή μόνο για την τρόικα που ζητά να απολυθούν εκπαιδευτικοί και να πεταχτεί έξω από το σχολείο μεγάλος αριθμός μαθητών) ανάγκη να μετρήσει τις επιδόσεις των δασκάλων και των μαθητών. Από την άλλη μεριά στα σχολεία οι Σύλλογοι Διδασκόντων αγωνίζονται να απαντήσουν στις νέες συνθήκες, προσπαθώντας να εντάξουν στο σχεδιασμό της δουλειάς τους τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών.
Στη στήλη αυτή μας ενδιαφέρει να αναδείξουμε δομές και δράσεις αλληλεγγύης, που αναπτύσσονται στα σχολεία και γύρω από αυτά και προσπαθούν να απαντήσουν στις νέες ανάγκες που δημιουργεί η κρίση.
