Ομάδα Πειραματόζωων Εκπαιδευτικών
Δεν είσαι ο/ η μόνος/ η, δεν είσαι μόνος/ η! Εγκλωβισμένοι/ ες είμαστε όλοι/ ες μας τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια. Οι διαχειριστές μας αλλάζουν “επιστημονικές” ποδιές και ασκούν πάνω μας οποιαδήποτε “καινοτομία” περιμένοντας να δουν μέχρι που αντέχουμε. Μας τραβάνε, μας κοπανάνε, δοκιμάζουν συνταγές. Όμως δε φτάνει μόνο αυτό. Ήρθε επιτέλους η ώρα που θα μετρήσουν τις επιδόσεις μας! Η λαμπρή αυτή μέρα που θα καθίσουν σε μία γωνία, θα βγάλουν μία λίστα και θα αρχίσουν να σημειώνουν:
- πόσο καλά τρέχεις;
- πόσο φρόνιμα συμπεριφέρεσαι;
- πόσο αντέχεις την πίεση;
- πόσο σωστά σκέφτεσαι;
Φυσικά, θα προσπαθήσουν να μας πείσουν πως η μεζούρα τους είναι σωστά φτιαγμένη και δεν πρέπει να ανησυχούμε. Εκείνοι γνωρίζουν καλύτερα τι πρέπει να κάνουμε. Εμείς δεν πρέπει να φέρουμε αντίρρηση. Η μεζούρα έχει όνομα και υπογραφή, λέγεται “Νόμος 4823/ 2021” και τον υπογράφουν επιφανείς και άξιοι άνθρωποι του τόπου μας, ανάμεσα σε άλλους και η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως (δικηγόρος στο επάγγελμα με οικογενειακή παράδοση στο χώρο και διεθνείς γνωριμίες). Πρόκειται για ανθρώπους που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα/ καθεμία μας και είναι καλό να τους υπακούσουμε. Να δεχτούμε την ετυμηγορία τους και να κάτσουμε φρόνιμα αν θέλουμε μια θεσούλα σε αυτό το όμορφο εργαστήριο πειραμάτων (βλ. στο τέλος του κειμένου τις ακριβείς μονάδες μέτρησης της εν λόγω μεζούρας).
Η λαμπρή μέρα, λοιπόν, είναι εδώ! Ξεκινάει το μέτρημα με τη μεζούρα! Στο εργαστήριο που μας μάθανε να ζούμε δε θα είμαστε πια όλοι ίσοι και όμοιοι! Θα χωριστούμε σε 4 κατηγορίες:
- οι εξαιρετικοί/ ες
- οι πολύ καλοί/ ες
- οι ικανοποιητικοί/ ες και
- οι μη ικανοποιητικοί/ ες.
Στο εργαστήριο θα έρθουν καλοντυμένοι/ες εντολοδόχοι, που δουλεύουν χρόνια στα γραφεία των εργαστηρίων μας, θα βγάλουν μία λίστα και θα σημειώσουν την απόδοσή μας. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούμε δε θα ληφθούν υπόψη, εκείνη τη μέρα πρέπει να δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό. Να σταθούμε προσοχή και να πούμε με στόμφο τα σπουδαία μας επιτεύγματα στη διδασκαλία.
Προσοχή! Να τα βρει όλα καθαρά και συμμαζεμένα, κρύβουμε το σοβά που έπεσε και αν προλαβαίνουμε ρίχνουμε ένα βαψιματάκι. Προσοχή! Να μην ξεχάσουμε να πούμε όλα όσα έχουμε προσπαθήσει τόσα χρόνια. Προσοχή! Μην ξεχάσουμε να πούμε για το δυσπρόσιτο που πήγαμε εκείνη τη χρονιά που μας φάγανε τα διπλά μόρια. Προσοχή! Μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε τα χρήματα που δώσαμε για όλα τα έξτρα πτυχία που μας έβαλαν να κάνουμε μετά το προσοντολόγιο. Αν βρούμε και κανένα παιδάκι που μιλάει όμορφα, το προετοιμάζουμε να πει κάποιο από τα ποιηματάκια που λέγανε παλιά στους κυρίους επιθεωρητές. Θα καταλάβει αμέσως πόσο σπουδαίοι εκπαιδευτικοί είμαστε… Οι καλοντυμένοι/ ες εντολοδόχοι βέβαια δε γνωρίζουν από τέτοιους συναισθηματισμούς αλλά ποτέ δεν ξέρεις… Εκείνοι/ ες θα έρθουν με την υποχρέωση να μας βάλουν σε σειρά και να μας πουν τι είναι σωστό και τι λάθος, τι κάνουμε καλά και τι κάνουμε στραβά, πόσο μπορούμε και πόσο δε μπορούμε, αν είμαστε ικανοί ή ανίκανοι, αν θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε ή αν θα σταματήσουμε. Θα τα καταλάβουν εκείνοι αμέσως, γιατί όλα θα γίνουν με αντικειμενικά κριτήρια. Θα καταλάβουν ποιος είναι φρόνιμος και δεν έχει λιγοψυχήσει. Θα καταλάβουν ποιος δε φέρνει αντίρρηση και ακολουθεί όλες τις εντολές χωρίς να σκέφτεται και να κριτικάρει.
Δεν πρέπει να ανησυχούμε. Θα γίνουν όλα όπως στην εικόνα με το δάσκαλο που βάζει το ίδιο τεστ σε ένα ψάρι, έναν ελέφαντα, έναν σκύλο και ένα πίθηκο. Τους ζητάει να ανέβουν ένα δέντρο. Έτσι και σε μας λοιπόν. Όμως προσοχή γιατί αυτό, ακόμη, εφαρμόζεται μόνο σε ενήλικες. Στα παιδιά διαφοροποιούμε πάντα τη διαδικασία αξιολόγησης. Οι άνθρωποι αυτοί θα έρθουν να δουν αν μετά από 15- 20 χρόνια στην εκπαίδευση είμαστε ικανοί να διδάξουμε, να διατηρούμε όμορφο κλίμα στην τάξη και να είμαστε καλοί υπάλληλοι. Μην πάει ο νους μας στο κακό… Δεν το κάνουν για να φοβηθούμε, δεν το κάνουν για να σκύψουμε το κεφάλι, δεν το κάνουν για να μας ελέγχουν καλύτερα. Όλο αυτό θα γίνει για το καλό των παιδιών!
Αν και εσύ νιώθεις πως όλα τα τελευταία χρόνια σε έχουν κάνει ένα πειραματόζωο ως μόνιμο, ως αναπληρωτή, ως ωρομίσθιο. Αν και εσύ καταλαβαίνεις πως αυτό που χρειάζεται σήμερα το σχολείο είναι αξιοπρεπή χρηματοδότηση και όχι αξιολογητές. Ήρθε η ώρα να αναλάβεις δράση!
Έλα στις δράσεις διαμαρτυρίας!
Να σπάσουμε μαζί το φόβο και να βγούμε με αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη από το εργαστήριο πειραμάτων.
Η ατομική και σχολική αξιολόγηση δε θα περάσει!
Οι δάσκαλοι και οι δασκάλες θα σώσουν τα σχολεία!
Δόκιμε-Νεοδιόριστε και στη συνέχεια παλιέ Μόνιμε, ακολουθεί:
Η ΜΕΖΟΥΡΑ ΠΟΥ ΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΝΑ ΤΗΝ ΜΕΤΡΗΣΟΥΝ ΠΑΝΩ ΣΟΥ ΣΑΝ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖΩΟ
(οι αριθμοί στα Κριτήρια είναι δικοί μας)
Αναλυτικά όλα τα Πεδία και Κριτήρια αξιολόγησης του έργου των εκπαιδευτικών
(Άρθρο 67, Ν.4823/2021)
1. Το έργο των εκπαιδευτικών αξιολογείται τεκμηριωμένα σε τετράβαθμη περιγραφική κλίμακα, στην οποία το έργο τους διαβαθμίζεται από εξαιρετικό, σε πολύ καλό, σε ικανοποιητικό ή σε μη ικανοποιητικό, ως προς δύο (2) πεδία: Α) το διδακτικό και παιδαγωγικό έργο του εκπαιδευτικού, το οποίο εξειδικεύεται σε Α1) γενική και ειδική διδακτική του γνωστικού αντικειμένου και Α2) παιδαγωγικό κλίμα και διαχείριση της τάξης και Β) υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια του εκπαιδευτικού.
2. Όσον αφορά στο πεδίο Α1, το διδακτικό και παιδαγωγικό έργο του εκπαιδευτικού, στο πλαίσιο της γενικής και ειδικής διδακτικής του γνωστικού αντικειμένου, αξιολογείται τεκμηριωμένα από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Επιστημονικής Ευθύνης (ειδικότητας), με βάση τα εξής κριτήρια:
α) Προετοιμασία διδασκαλίας: αα) αξιολογούνται (1) ο σχεδιασμός του μαθήματος, (2) η προετοιμασία εκπαιδευτικού υλικού ή δραστηριοτήτων, (3) η σαφήνεια των διδακτικών στόχων, (4) η επιλογή και η συνεκτικότητα των δραστηριοτήτων, (5) η εφαρμογή πρακτικών διαφοροποιημένης μάθησης και εν γένει σύγχρονων τεχνικών διδασκαλίας σε εναρμόνιση με τα προγράμματα σπουδών, τις συνθήκες της τάξης, τις γνωστικές και τις άλλες ανάγκες των μαθητών, (6) η αξιοποίηση και των ψηφιακών μέσων και (7) η γενικότερη μεθοδολογία της διδασκαλίας και αβ) για τους εκπαιδευτικούς των σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής, τμημάτων ένταξης και παράλληλης στήριξης, αξιολογούνται επιπλέον η εξειδίκευση των βασικών αξόνων του Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης (Ε.Π.Ε.), κατόπιν κατάλληλης διερεύνησης και αξιολόγησης των εκπαιδευτικών ή άλλων αναγκών των μαθητών με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, η κατάρτιση κατάλληλα προσαρμοσμένων εξατομικευμένων ή ομαδικών προγραμμάτων εκπαιδευτικής υποστήριξης των μαθητών, η αποτίμηση και επαναξιολόγηση αυτών, καθώς και η αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης των μαθητών.
β) Ετοιμότητα ως προς το γνωστικό αντικείμενο: Αξιολογούνται (8) η επιστημονική εγκυρότητα της διδασκαλίας, (9) ο βαθμός επικαιροποίησης της γνώσης και (10) ο επιτυχής μετασχηματισμός του γνωστικού αντικειμένου σε σχολική γνώση.
γ) Διδακτική μεθοδολογία και πρακτικές: Ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, τη βαθμίδα εκπαίδευσης και το γνωστικό αντικείμενο, αξιολογούνται (11) η χρήση συμμετοχικών διδακτικών στρατηγικών και τεχνικών, (12) η διαχείριση του χρόνου, (13) η ενεργητική και ισότιμη συμμετοχή όλων των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία, (14) η σύνδεση του μαθήματος με την προϋπάρχουσα γνώση των μαθητών, (15) η οργάνωση της εργασίας των μαθητών, (16) η κατάλληλη αξιοποίηση εποπτικών μέσων και των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.), (17) η αντιμετώπιση λειτουργικών και οργανωτικών ζητημάτων και δυσκολιών, (18) η επικοινωνιακή ικανότητα, (19) η ενθάρρυνση για ομαδοσυνεργατικές δράσεις, (20) ο ρυθμός του μαθήματος, (21) η ακρίβεια και σαφήνεια των οδηγιών. Επιπλέον, αξιολογούνται (22) η χρήση διαφοροποιημένων διδακτικών στρατηγικών και τεχνικών, (23) η ανάπτυξη συνεργατικών και διεπιστημονικών πρακτικών για τον σχεδιασμό του περιεχομένου των διδακτικών δραστηριοτήτων, ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες, τις μαθησιακές δυνατότητες και την ηλικία των μαθητών, (24) η αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης και η ανατροφοδότηση των μαθητών. δ) Παιδαγωγικό κλίμα και διαχείριση της τάξης: Αξιολογούνται η συμβολή του εκπαιδευτικού στη (25) δημιουργία κλίματος μάθησης μέσα στην τάξη, (26) στην προώθηση πνεύματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού μεταξύ του ιδίου και των μαθητών, (27) στην πρόληψη προβλημάτων πειθαρχίας, (28) στην επίλυση διαφορών και στη διαχείριση συγκρούσεων, (29) η επίδρασή του στη στάση των μαθητών απέναντι στη μάθηση, (30) οι ευκαιρίες για εποικοδομητικό διάλογο, (31) η ενεργητική συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία, (32) η αποδοχή της διαφορετικότητας, (33) η σχέση των μαθητών με τον εκπαιδευτικό, τους συμμαθητές τους και τα λοιπά μέλη της σχολικής κοινότητας. ε) Αναστοχασμός της διδασκαλίας Αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού: Αξιολογείται (34) η ικανότητα αναστοχασμού του εκπαιδευτικού ως προς τη διδασκαλία και το παιδαγωγικό έργο του, (35) κριτικής επανεξέτασης των πρακτικών του, (36) εντοπισμού των προβληματικών σημείων της διδασκαλίας του και (37) εξεύρεσης λύσεων για την αντιμετώπισή τους.
3. Όσον αφορά στο πεδίο Α2, το παιδαγωγικό κλίμα και η διαχείριση της τάξης αξιολογούνται τεκμηριωμένα από τον Διευθυντή ή Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας, με βάση τα εξής κριτήρια: α) Παιδαγωγικό κλίμα και διαχείριση της τάξης: Αξιολογείται η συμβολή του εκπαιδευτικού στη δημιουργία κλίματος μάθησης μέσα στην τάξη, στην προώθηση πνεύματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού μεταξύ του ιδίου και των μαθητών στην εμπλοκή τους στη μαθησιακή διαδικασία, στην πρόληψη προβλημάτων πειθαρχίας, στην επίλυση διαφορών και στη διαχείριση συγκρούσεων και στην αποδοχή της διαφορετικότητας. β) Αναστοχασμός Αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού: Αξιολογείται η ικανότητα αναστοχασμού του εκπαιδευτικού, ως προς (38) τη διαχείριση του παιδαγωγικού κλίματος της τάξης, (39) την κριτική επανεξέταση των πρακτικών του, (40) τον εντοπισμό των προβληματικών σημείων στη διαχείριση του κλίματος και (41) την υιοθέτηση σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων για την αντιμετώπισή τους.
4. Το έργο των Διευθυντών ή των Προϊσταμένων σχολικών μονάδων και Εργαστηριακών Κέντρων (Ε.Κ.), των υποδιευθυντών τους και των Υπευθύνων τομέων Ε.Κ. αξιολογείται τεκμηριωμένα σε τετράβαθμη περιγραφική κλίμακα, στην οποία το έργο τους διαβαθμίζεται από εξαιρετικό, σε πολύ καλό, σε ικανοποιητικό ή σε μη ικανοποιητικό, ως προς δύο (2) πεδία: Α1) γενική και ειδική διδακτική του γνωστικού αντικειμένου και Α2) παιδαγωγικό κλίμα και τη διαχείριση της τάξης. Κατά τα λοιπά ισχύουν αναλόγως όσα ορίζονται στις παρ. 2 και 3.
5. Όσον αφορά στο πεδίο Β, η υπηρεσιακή συνέπεια και η επάρκεια του εκπαιδευτικού αξιολογούνται τεκμηριωμένα από τον Διευθυντή ή Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας και τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης, με βάση τα εξής κριτήρια: α) Συνέπεια και ενδιαφέρον κατά την εκτέλεση των υπαλληλικών υποχρεώσεών του: Αξιολογούνται (42) η συνέπεια του εκπαιδευτικού κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του και (43) η ανταπόκρισή του στο θεσμοθετημένο πλαίσιο λειτουργίας της σχολικής μονάδας, όπως (44) η τήρηση του ωραρίου, (45) η έγκαιρη προσέλευση στο μάθημα, (46) η ενεργός συμμετοχή στις συνεδριάσεις του συλλόγου διδασκόντων, (47) η αποτελεσματική διεκπεραίωση εργασιών που του αναθέτει η διεύθυνση της σχολικής μονάδας, όπως (48) οι εργασίες γραφείου, (49) η ενεργός συμμετοχή στις εκδηλώσεις του σχολείου και (50) η συμβολή του στην εύρυθμη λειτουργία του. β) Ενεργός συμμετοχή στη λειτουργία της σχολικής μονάδας και στην αυτοαξιολόγησή της: Αξιολογούνται η (51) ανάληψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της λειτουργίας της σχολικής μονάδας, (52) το ενδιαφέρον για τα ζητήματα του σχολείου, (53) η ενεργός συμμετοχή στην καθημερινότητα της σχολικής ζωής, (54) η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, (55) η ενεργός συμμετοχή στην οργάνωση της σχολικής μονάδας και (56) στις διαδικασίες συλλογικού προγραμματισμού και (57) εσωτερικής αξιολόγησης της σχολικής μονάδας και (58) του προσφερόμενου εκπαιδευτικού έργου. γ) Συνεργασία με τους συναδέλφους: Αξιολογείται η συνεργασία με τον Διευθυντή και τους συναδέλφους, (59) για τον προγραμματισμό των δράσεων του σχολείου, (60) για τον σχεδιασμό του διδακτικού έργου, καθώς και (61) για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας γενικότερα. δ) Επικοινωνία και συνεργασία με γονείς και φορείς: Αξιολογούνται (62) η συνεργασία του εκπαιδευτικού με τους γονείς ή κηδεμόνες και την κοινότητα προς όφελος των μαθητών, (63) η έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των γονέων ή κηδεμόνων για την πρόοδο των μαθητών. 6. Όσον αφορά στους εκπαιδευτικούς των μονοθέσιων νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων το πεδίο Α αξιολογείται από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Επιστημονικής Ευθύνης (ειδικότητας) και το πεδίο Β από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης.